Bu dönem çocuk dünyayı, çevresindeki nesneleri, kişileri tanımaya ve keşfetmeye yarayacak tüm yetilere sahiptir.Yani artık yürüyebiliyor, kavrayabiliyor ve basit olaylar arasında bağlantı kurabiliyor. Bu dönem çocuklarda;
• Minimum anlayış
• Çok fazla güç, bencillik
• Sahiplik kavramının olmaması
• Çok az özdenetim
• İlgi çekme isteği ve öfke nöbetleri gözlemleriz.
Bu dönem çocuklarımızın özerkliğini engellemememiz onun gelişimi için faydalı olacaktır. Oysaki çoğu ebeveyn çocuğa doğru davranışı öğretmek için hayır kelimesini sıklıkla kullanabiliyor.Bu engelleyici davranış çocuğun uyumsuzluğunu ve olumsuz davranışlarını arttırarak gelişimini olumsuz etkiler. Ayrıca çocuk hayır diyen ebeveyni taklit eder. Daha çok hayır demeye başlar.
Bu dönemde çocuk, özerklik duygusunu yaşamak ister. Bu yaşın en belirgin özelliklerinden biridir özerk davranma çabası. Bu çabanın anne baba tarafından desteklenen bir tutumla davam ettirilmesi son derece önemlidir. Çünkü; çocuk bu dönemde deneyimledikleriyleözgüvenini inşa edebilecek ve dış dünyaya karşı kendini ortaya koyma noktasında aktif bir rol edinecektir.
Bu dönemde çocuklar akranlarıyla aynı ortamda olabilirler. Ancak; aynı ortamda olmalarına rağmen birbirlerinden izole bir şekilde paralel oyunlar oynayabilirler. Kendilerinden yaşça daha büyük çocuklarla oyun kurmayı seçebilirler.
Bu dönemde yaşına uygun sorumluluklar verebilir ve tutarlı sınırlar koymayı seçebilirsiniz. Bu tavrınızla çocuğa güven hissini hissettirmiş olacaksınız.
Çocuğun enerjisini boşaltmasını ve sağlayabilir ve bedensel rahatlamayla beraber çocuğun zihinsel olarak da rahatlamasını sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuzu bu dönemde birşeyleri yapmaya zorlamamalısınız. Yemek, uyku, banyo gibi taleplerinizi gerekçelendirerek ve ona seçenekler sunarak yapmasını bekleyebilirsiniz.
Bu dönemde bazı davranış problemleriyle karşılaşmanız kaçınılmaz bir gerçek. Ancak; bu durumlarda görmezden gelme davranışıyla çocuğun eylemlerinin sönmesini bekleyebilirsiniz. Aynı zamanda olumlu davranışları da pekiştirme yoluna gidebilir ve bazı davranışların iyice pekişmesine olanak sağlayabilirsiniz.
Bu dönem çocuğun hırçınlığını fazlasıyla ortaya koyduğu bir süreçtir. Sıklıkla hayır kelimesini duyarsınız çocuktan. Üstelik bu kelimeyi her konuda duyabilirsiniz. İsteklerinin sıklıkla ve aynı zamanda ani bir şekilde değiştiğini görürsünüz.
Çocuk ne kadar çok nesneye dokunursa, ne kadar çok soru sorarsa, kendisini ne kadar çok ifade etmeye çalışırsa gelişimi o kadar sağlıklı olacaktır. Soru sorması engellenen bir çocuk ileride kendine güvensiz, içedönük kişilik özellikleri gösterebilir. Sabırla çocuğunuzun duygusuna ve taleplerine kulak verebilir ve seçme özgürlüğünü ona sunabilirsiniz.
Bu dönemde gece korkuları ve kabuslar görülebilir. Bu anlarda çocuğa neden korktuğunu sürekli olarak sormak yerine kendisini anlatmasına fırsat vererek duygu ve düşüncesini onaylamayı seçebilirsiniz. Dokunsal temaslar çocuğunuzun bedensel ve duygusal olarak regüleolmasına imkan sağlayacaktır. Çocuk o anlarda dinlenilmek, anlaşılmak ve güvende hissetmek isteyecektir. Çocuğun korkusunu yok saymak gibi cümlelerden uzak durulmalıdır.
Psikolojik Danışman Hicran Karakoç
